راست نمودن صف های نماز

بسم الله الر حمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین والعاقبة للمتقین والصلاة والسلام علی النبی الامی رسولنامحمد خاتم النبیین وآله وصحبه أجمعین .

اما بعد:نماز رکن دوم ازاسلام بشمار میرود،نماز خط فاصله بین مسلمان وکافراست،وکسی که به این رکن پایبندنباشد بهره ای ازدین ندارد،پس هرمسلمانی قدراین فریضه را دانسته و بزرگی شأنش رامتوجه شده ،ضروراً آن شخص حریص برای یادگرفتن احکاماتش است،وازاحکامی که برای نمازگزاردانستنش لازم است ومحافظت کردن وفهماندن مردم براین حتمی است آن راست کردن صفها است.

«روش وهدی رسول الله(صلی الله علیه وسلم) درباره راستی صفها»

رسول الله(صلی الله علیه وسلم) برای راست کردن صفها زیاد تاکید میکردوکسانی که دراین مورد سستی نشان می دادندآنهارابرحذر داشته می ترساند. چنانکه در حدیث نعمان بن بشیراست میفرماید:رسول الله(صلی الله علیه وسلم) چهره اش رابه طرف مردمان برگرداند وسه بار فرمود:صفهایتان راراست کنید،قسم به الله باید صفهایتان راراست کنید،اگرنه الله تعالی میان دلهایتان اختلاف وکجی می آورد،نعمان گفت:دیدم که مردم شانه اش رابه شانه وزانویش رابه زانو وقوزکش رابه قوزک شخصی که کنارش بود می چسباند(حدیث بروایت ابوداوود اصلش دربخاری ومسلم است)همچنین نعمان روایت میکند:رسول الله(صلی الله علیه وسلم) صفهای مان رامانندراست کردن تیر کمان راست میکردتابه این نتیجه رسید که مادرمورد راست کردن صفها فهمیده ایم یک روزی نزدیک بود نمازراشروع کنددید شخصی سینه اش از صف کمی جلوآمده خطاب به آنشخص فرمود{بنده الله باید صفهاراراست کنی وگرنه الله دلهایتان راکج وخلاف میکند(بروایت بخاری ومسلم).

 وازروایات دیگرفهمیده میشود که راست کردن صف ازتمامی نماز است چنان درحدیث انس بن مالک آمده که رسول الله(صلی الله علیه وسلم) فرمودند:صفهایتان راراست کنید که راستی صف ازتمام بودن نماز است( بروایت بخاری719 ومسلم434)

وهمچنین رسول الله(صلی الله علیه وسلم) مارابه صف اول واذان تشویق کرده چنانکه میفرماید:اگر مردم میدانستند که فضیلت صف اول واذان چقدر است مردم به رسیدن به این ثواب واجر قرعه کشی میکردند(بخاری615مسلم437)

صحابه رسول الله(صلی الله علیه وسلم) به راست کردن وچسباندن صفهاخیلی اهمیت می دادندحتی بعضی راخاص به این امرمسئولیت میدادندتابعی کبیر ابوعثمان النهدی میگوید:عمربن الخطاب به راست کردن صفها امر میکردحتی میگفت فلانی کمی جلو ویاعقب بیا!ومیگویدمن ازکسانی بودم که به دستور عمرصفهارامیگشتم وراست میکردم.مالک ازابی سهی روایت میکند که گفت:همراه عثمان بن عفان بودم اقامه نماز شد ....تااینکه مردانی پیشش آمدند وبه اوخبر دادندکه صفها برابرهستند.امامتأسفانه امروزه امامان مسجد به راست کردن وچسباندن صفها توجهی نمی کنند وآن راچیز عادی گرفتندوهدی رسول الله(صلی الله علیه وسلم) رادراین مورد فرآموش کرده اندیااینکه رویشان به قبله است وبدون نگاه کردن به صفها همین لفظ رایکبار میگویندصفهاراراست کنیدونزدشان گشتن وراست کردن میان صفهاچیزعیبی است

فانالله وانا الیه راجعون. واین مریضی است که به همه سرایت کرده وهمه راازاین سنت محروم کرده.

«چرابه چسباندن وراستی صفها پایبند باشیم؟»

1-     به جاآوردن سنت رسول الله(صلی الله علیه وسلم) چون همه خیر درراه وروش رسول الله(صلی الله علیه وسلم) است لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رسول الله(صلی الله علیه وسلم) أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ

2-    تااختلافی که رسول الله(صلی الله علیه وسلم) برترک این سنت داده ازمجتمع مادورشودچون اختلاف شروفساددربردارد.

3-    راستی صفهاازکامل بودن وخوبی نماز است.

4-    به خاطربدست آوردن اجربزرگی که رسول الله(صلی الله علیه وسلم) بیان کرده:{الله وفرشتگانش به کسانیکه صفهاراوصل میکنند درود میفرستند(بروایت ابن خزیمه) وفرمودند:هرکسی صفی را وصل کند وبچسباند الله اوراباخودوصل میکندوهرکسی صفی را قطع کندالله اورا ازخودقطع میکند(بروایت نسائی وابن خزیمه)و فرمودند:هرکسی گشادگی میان صف رابندکندالله برای اوخانه ای دربهشت میبندد،ودرجه اش رابلندمیکند(بروایت بزاروصححه الالبانی).

5-    تانمازهایمان را نگذاریم که شیطان فسادکند{رسول الله(صلی الله علیه وسلم) فرمودند:صفهایتان راراست کنیدوباهم نزدیک شویدوشانه هایتان راباهم نزدیک کنیدقسم به ذاتی که روحم دردست اوست من شیطان رامثل بزغاله کوچلویی ای میبینم که درمیان صفهایتانداخل میشود}(بروایت ابوداوود وابن خزیمه وصححه الالبانی)

«مراداز راست کردن صفها درنمازچیست؟»

1-    برابری همه وعدم برتری بردیگران وبمعنی که شانه همه برابرند وقوزک همه برابرند.

2-    چسبیدن درصف همه باهم بچسبند تامحبت ودوستی ونرمی یکدیگررااحساس کنندوگشادگی وپراکندگی شیطان رابجانگذارند(نگاه کنیدبه لذت نمازی که صف باهم چسبیده ونمازی که صف کج وپراکنده باشندوقضاوت کنید؟)

*چندمسئله:1-نمازمیان ستونها ممنوع است مگراینکه جانباشد{اصحاب رسول الله(صلی الله علیه وسلم) میفرمایند درزمان رسول الله(صلی الله علیه وسلم) مانهی شدیم که میان ستونهاصف ببندیم و ازوسط ستونها دورکرده میشدیم}بروایت ابن ماجه وابن حبان وسلسله صحیحه)2- اگردرصفها جانبود وتوانست پیش امام برود جائزاست کنارامام نمازبخواند.3-برای پرکردن جا خالی وسط صف رفتن وپرکردن خالی اجربسیاردارد.4- اگرامام ویک مقتدی نمازجمع میخوانندبایدکنارهم مساوی بایستند ومقتدی عقب ترازامام نه ایستدوآنچه بیان شده که امام کمی جلوتر باشد ومقتدی عقب تر بی دلیل است چنانکه امام بخاری بابی میبنددبه اسم(باب یقوم ن یمین الامام بحذائه سواءاذاکانا اثنین)یعنی: اگردونفربودند طرف راست امام ومساوی بایستد)5- اگرکسی درصف جانداشت تنهامیتواند پشت سرصفهانمازبخواندوکشیدن مردم از صف جائز نیست بلکه گناه است بدلیل{هرکس صفی راقطع کند الله خودرابااوقطع میکند(ابوداوود666)}