مدرسه دینی دارالسنة زرآباد چابهار

مدرسه دینی که شهید دکتر احمد سیاد رحمه الله آن را تأسیس نموده است.

مدرسه دینی دارالسنة زرآباد چابهار

مدرسه دینی که شهید دکتر احمد سیاد رحمه الله آن را تأسیس نموده است.

آیا می دانی الله متعال چرا به تو مال و ثروت داده است؟

آیا می دانی چرا الله متعال به تو مال و ثروت داده است؟ و آیا می دانی که با این مالت چه باید بکنی؟ و آیا می دانی که مالت را در چه راهی و برای چه کسانی بایدخرج نمود؟ اگر پاسخ درست و صحیح اینها سوالات را می خواهی احادیث زیر را با دقت بخوان:

1- عن أبی واقد اللیثی، قال: کنا نأتی النبیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآله وسَلَّمَ  إذا أُنزِلَ علیه، فیُحدِّثنا، فقال لنا ذات یومٍ:" إنَّ الله عزّوجلّ قال:إنَّا أنزلنا المالَ لإقامِ الصلاةِ، وإیتاءِ الزَّکاةِ، ولو کان لابنِ آدمَ وادٍ من ذَهَبٍ لأحبَّ أن یکون إلیه ثَانٍ، ولو کان له وادیان لأحبَّ أن یکون إلیهما ثالثٌ، ولا یملأ جوفَ ابنَ آدم إلا التُّرابُ، ثم یتوبُ اللهُ على من تاب ".

ابوواقدلیثی رضی الله عنه می فرماید:ما بودیم که هر گاه برپیامبر صلی الله علیه و آله وسلم وحی نازل می شد به نزد ایشان می آمدیم ، سپس برای ما حدیث بیان می نمودند، روزی برای ما گفتند: همانا الله عزّوجلّ می فرماید: همانا ما مال را برای برپائی نماز و پرداخت زکات فروفرستاده ایم واگرفرزند آدم یک درّه ای از طلا داشته باشد قطعا او دوست دارد که درّه ای دیگری نیز با آن داشته باشد، واگردودرّه داشته باشد یقینا او دوست می دارد که درّه ای سومی نیز با آنها می داشت، ودر حالی که درون فرزند آدم را بجز خاک چیز دیگری پر نمی کند، سپس الله توبه ی کسی را می پذیرد که از گناه باز آمده و توبه کند.

(روایت: احمد، وطبرانی درالکبیر، السلسلة الصحیحة: 1639) 

2- عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الشِّخِّیرِقَالَ أَتَیْتُ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآله وسَلَّمَ وَهُوَ یَقْرَأُ (أَلْهَاکُمْ التَّکَاثُرُ) قَالَ یَقُولُ ابْنُ آدَمَ مَالِی مَالِی قَالَ وَهَلْ لَکَ یَا ابْنَ آدَمَ مِنْ مَالِکَ إِلَّا مَا أَکَلْتَ فَأَفْنَیْتَ أَوْ لَبِسْتَ فَأَبْلَیْتَ أَوْ تَصَدَّقْتَ فَأَمْضَیْتَ.

عبد الله بن شخّیر رضی الله عنه فرمودند: من به نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمدم و در حالی که ایشان سوره (أَلْهَاکُمْ التَّکَاثُرُ) تلاوت می نمود، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم )فرمودند: فرزند آدم می گوید: مال من مال من. (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم )فرمودند:آیا (ای انسان) برایت از مال هست مگر آنچه را که خوردی و تمام نمودی و یا اینکه پوشیدی و کهنه کردی و یا اینکه صدقه دادی و (برای قیامتت قبلا) فرستادی.

(روایت :مسلم) 

3- عن أبی أمامة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" یا ابنَ آدمَ إن تَبذُلِ الفضلَ خیرٌ لک، وإن تُمْسِکْهُ شَرٌّ لک، ولا تُلامُ على کفَافٍ، وابدأ بمن تَعُول ".

از ابوامامه رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: ای فرزند آدم اگر از مالت (در راه الله)خرج کنی برایت بهتر است و اگر نگه داری و خرج نکنی برایت بد تر است، توبر اینکه بقدر کفایت مال نگه داری ملامت نخواهی شد (و در انفاق وخرج نمودن مال)از کسی که نیازمند به تواست و مخارجش برعهده تواست شروع کن.

(روایت: مسلم) 

4- عن عُقبة بن عامر، قال: قال رسولُ الله رصول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الصدقةَ لتُطفئ عن أهلها حرَّ القبورِ، وإنما یَستظلُّ المؤمنُ یومَ القیامة فی ظلِّ صدَقتِه ".

عقبه بن عامر رضی الله عنه فرمودند:رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هماناصدقه دادن گرمای قبر را از صاحبش خاموش (و سرد)می گرداند، وقطعا مسلمان واقعی در قیامت در سایه صدقه اش، سایه می جوید.

(روایت:  طبرانی در المعجم الکبیر، السلسلة الصحیحة: 3484) 

5- عن أبی سعید الخدری، عن النبی صلی الله علیه و آله وسلم قال:" صَدَقةُ السرِّ تُطفِئُ غَضَبَ الربِّ ".

ابوسعید خدری رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: صدقه دادن مخفیانه و پنهانی (آتش) خشم پرودگار را خاموش می گرداند.

(روایت : طبرانی ، السلسلة الصحیحة: 1908) 

6- عن عبد الله بن عمرو قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" مَن قُتِلَ دونَ مالِه فهو شَهیدٌ ".

عبد الله بن عمرو رضی الله عنهما فرمودند:رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هر کس در دفاع از مالش کشته شود ، او شهید است .

(روایت بخاری و مسلم) 

7- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" قالَ اللهُ تعالى: أنفِقْ یا ابنَ آدمَ أُنفِق علیک ".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:الله متعال فرموده اند: ای فرزند آدم (در راه من) خرج کن ، من برتو خرج خواهم نمود (و به تو مال خواهم داد).

(روایت بخاری و مسلم) 

8- عن أبی سعید الخدری، عن رسولِ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الدُّنیا خَضِرَةٌ حُلْوَةٌ، وإنَّ اللهَ عزوجل مُستخلفَکُم فیها؛ لینظرَ کیف تعملون، فاتَّقوا الدُّنیا، واتقوا النِّساءَ، فإنَّ أوَّلَ فتنةِ بنی إسرائیل کانت فی النِّساءِ ".

از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا دنیا سبز و شیرین است و همانا الله عزوجل شما را در آن جانشین قرار دهنده است؛ تا اینکه نگاه کند که شما چه می کنید، پس از دنیا بر حذر باشید واز زنان برحذر باشید زیرا اولین فتنه در بنی اسرائیل در زنان بوده است.

)روایت: احمد، السلسلة الصحیحة: 911)

برادر و خواهر گرامی حد اقل حقوق خودت را رعایت کن

برادر و خواهردینی من؛ این دست،پا و سایراعضائی که الله مهربان به تو داده است همه اینها امانت اند در نزد تو، وروزی در باره اینها از تو پرسیده خواهد شد پس مواظب باش تا حقوق آنها را رعایت نمائی و برای فهمیدن حقوق جسم واعضایت به احادیث زیر توجه نمائید:

1- عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ : إِنَّ لِعَیْنِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِجَسَدِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِزَوْجَتِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِضَیْفِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِصَدِیقِکَ عَلَیْکَ حَقًّا .

عبدالله بن عمروبن عاص رضی الله عنهما فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا چشمت بر تو حقی دارد و همانا جسمت بر تو حقی دارد و قطعا خانمت بر تو حقی دارد و یقینا مهمانت بر تو حقی دارد و همانا دوستت بر تو حقی دارد .

(روایت: نسائی) 

2-عن أبی جحیفة وهب بن عبد الله رضی الله عنه قال: آخى النبی صلی الله علیه و آله وسلم بین سَلمان وأبی الدرداء، فزار سلمانُ أبا الدرداء، فرأى أمَّ الدرداء مُتبَذِّلَةً، فقال: ما شأنُکِ؟ قالت:أخوک أبو الدرداء لیس له حاجةً فی الدنیا، فجاء أبو الدرداء فصنع له طعاماً، فقال له: کل فإنی صائم قال: ما أنا بآکِلٍ حتى تأکلَ، فلما کان اللیلُ ذهبَ أبو الدرداءُ یقوم، فقال له: نمْ، فنام ثم ذهب یقومُ، فقال له: نمْ، فلما کان آخرُ اللیلِ قال سلمان: قم الآن، فصلَّیا جمیعاً، فقال له سلمان: إنَّ لربِّکَ علیک حقَّاً، وإنَّ لنفسِکَ علیکَ حقَّاً، ولأهلک علیک حقاً، فأعطِ کلَّ ذی حقٍّ حقه، فأتى النبیَّ صلی الله علیه و آله وسلم فذکر ذلک له، فقال النبیُّ صلی الله علیه و آله وسلم:" صَدَقَ سَلمان "

ابوجحیفه وهب بن عبد الله رضی الله عنه فرموده اند: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بین سلمان و ابودرداء (رضی الله عنهما) برادری برقرار نمودند،(روزی) سلمان به دیدار بینی و ملاقات ابودرداء رفت و دید که ام درداء (خانم ابودرداء) لباسی به تن دارد که علاقه شوهر را بیشتر وجزب نمی کند به او گفت:ترا چه شده است؟(ام درداء) گفت:برادرت ابودرداء نیاز به دنیا (وزنان آن)ندارد، ابودرداء آمد و برای سلمان غذا آمده نمود و به او گفت که به خورمن که روزهام (سلمان)گفت من تا تو نخوری نخواهم خورد، و چون شب فرارسید ابودرداء خواست برای قیام الیل و نماز شب بلند شود(سلمان) به او گفت: به خواب، و او خوابید و باز دوباره خواست بلند شود(سلمان) به او گفت به خواب و او خوابید،و چون آخر شب شد سلمان (به ابودرداء) گفت: حالا بلند شو،لذا هردو(سلمان و ابودرداء) بلند شدند و نماز شب خواندند سپس سلمان به (ابودرداء)گفت:همانا پروردگارت بر تو حقی دارد و قطعاجسمت بر تو حقی دارد و خانواده ات بر تو حقی دارد، پس هر حق هر صاحب حق را به او پرداخت و اداء نما، ابودرداء به نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمده و این جریان را برای ایشان یسان نمودند ،پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: سلمان راست گفته است.

(روایت: صحیح بخاری)

 

3-عن أنس رضی الله عنه قال:جاء ثلاثةُ رهطٍ إلى بیوتِ أزواجِ النبی صلی الله علیه و آله وسلم ، یَسألون عن عبادةِ النبی صلی الله علیه و آله وسلم ، فلما أُخبِروا کأنهم تَقَالُّوها، وقالوا: أین نحن من النبی صلی الله علیه و آله وسلم وقد غُفِر له ما تقدَّمَ من ذنبهِ وما تأخَّرَ، قال أحدهم: أمَّا أنا فأصلی اللیل أبداً، وقال الآخر:وأنا أصومُ الدَّهرَ أبداً ولا أُفْطِر، وقال الآخر:وأنا أعتزل النساء فلا أتزوج أبداً، فجاء رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم إلیهم فقال:"أنتم الذین قلتُم کذا وکذا؟!أمَا والله إنی لأخشاکُم لله وأتقاکُم له، لکنِّی أصومُ وأُفطِرُ وأُصلِّی وأَرقُد، وأتزوَّجُ النساءَ، فمَن رَغِبَ عن سُنَّتی فلیس منی "

انس رضی الله عنه فرمودند:سه نفربه خانه های زنان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمده اند و در باره روش واندازه عبادت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم پرسیدند:و چون زنان پیامبر آنان را (از روش و اندازه عبادت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم)خبر دارنمودند، گویا که آنان (این روش و اندازه عبادت را) کم دانستند و گفتند: ما کجا وپیامبر صلی الله علیه و آله وسلم کجا و در حالی که گناه پسین و پیشین ایشان بخشیده شده است، یکی از آنان گفت: من شب ها را (نمی خوابم و) تا آخر عمر نماز می خوانم و دیگری گفت: من تمام عمرم را روزه می گیرم و هر گز (روزی را روزه) نمی خورم .و سومی گفت: من از زنان دوری نموده وهرگز ازدواج نمی کنم، (خبر به رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم رسید) سپس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به نزد ایشان آمدند و به آنها گفتند: آیا شماها چنین و چنان گفته اید؟!آگاه باشید که سوگند به الله که من از همه شما از الله بیشتر می ترسم و پرهیزگار تر هستم،ولی با این وجود(گاهی) روزه نفلی می گیریم(وگاهی روزها) روزخور هستم و(قسمتی) از شب را نماز می خوانم(وقسمت دیگری) را می خوابم وبا زنان ازدواج می کنم (این سنت من است) لذا هر کس از سنت من اعراض و روگردانی نماید او از (پیروان) من نیست .  

(روایت : صحیح بخاری و صحیح مسلم). 

4- عن ابن عباس رضی الله عنه  قال: بینما النبی صلی الله علیه و آله وسلم یخطُب إذا هو برجلٍ قائم فسأل عنه، فقالوا: أبو إسرائیل نذَرَ أن یقومَ فی الشمسِ ولایقْعُدَ ولا یستظِلَّ، ولا یتکلمَ ویصومَ، فقال النبی صلی الله علیه و آله وسلم:" مُروهُ فلیتکلَّم، ولیستظِلَّ ولیقعُد ولیتمَّ صومَهُ "

ابن عباس رضی الله عنه  فرمودند: در حالی که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم سخنرانی می نمودند ناگهان مردی را دیدند که ایستاده است در باره ای ایشان پرسیدند که چرا ایستاده است (صحابه)گفتند:این ابواسرائیل است نذر نموده که در جلوی افتاد ایستاده وننشیند و در سایه هم نرود وبا کسی سخن (نیز)نگوید و روزه بگیرد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: به او دستور دهید که باید که سخن بگوید و به سایه برود و بنشیند ولی روزه اش را تکمیل کند و به اتمام برساند .

(روایت : بخاری) 

5- عن أنس رضی الله عنه أن النبیَّ صلی الله علیه و آله وسلم  رأى شَیخاً یُهادَى بین ابنیه، فقال:" ما بالُ هذا؟"، قالوا: نذرَ أن یمشی إلى بیتِ الله، قال:" إنَّ اللهَ تعالى عن تعذیبِ هذا نفسَهُ لغنی "، وأمرَهُ أن یرکب.

انس رضی الله عنه فرموده اند: همانا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فردی را دیدند که بنا بر ضعیفی کج شده و در میان دو نفر که شانه هایش را گرفته اند پیاده راه می رود (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم)فرمودند:که این را چه شده است(وچرا به این حالت پیاده می رود)؟ (صحابه موجود در آنجا) فرمودند: این فرد نذر نموده که پیاده به خانه الله (برای ادای حج) برود. (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: همانا الله متعال بی نیاز است از اینکه این فرد خودش با این روش(عبادت نمودن)عذاب بدهد و(سپس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم)به او دستوردادند تا بر سواری سوار شود.

(روایت : بخاری و مسلم) 

6- عن أبی برزة، أن رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم قال:" لا تزولُ قدما عبدٍ یومَ القیامة حتى یُسأل عن أربعٍ: عن عُمُرِهِ فیمَ أفناهُ، وعن علمِه ماذا عمِل به، وعن مالِه من أین اکتسبَه وفِیمَ أنفَقَهُ، وعن جسمِه فِیمَ أبلاهُ ".

از ابوبرزه رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هرگز دو پای انسانی در قیامت از جا تکان نخواهد خورد تا اینکه از چهار چیز از او پرسیده شود: 1- از عمرش که در چه راهی فنا نموده است 2- و از علمش که چه قدر به آن عمل نموده است. 3- واز مالش که از کجا به دست آورده و در چه راهی خرچ نموده است4- واز جسمش که در چه راهی پوسیده نموده است.

(روایت: ترمذی ، صحیح الترغیب والترهیب: 3592

7- عن معاذ بن جبل قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" لن تزولَ قدما عبدٍ یومَ القیامةِ حتى یُسألَ عن أربعِ خِصالٍ: عن عمُرِه فیمَ أفناه، وعن شبابِه فیمَ أبلاه، وعن مالِه من أینَ اکتسبَهُ وفیمَ أنفقَه، وعن عِلمِه ماذا عَمِلَ فیه ".

از معاذ بن جبل رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هرگز دو پای انسانی در قیامت از جا تکان نخواهد خورد تا اینکه از چهار چیز از او پرسیده شود: 1- از عمرش که در چه راهی فنا نموده است 2- واز جوانیش که در چه راهی کهنه کرده است 3- واز مالش که از کجا به دست آورده و در چه راهی خرچ نموده است 4-و از علمش که چه قدر به آن عمل نموده است.

( صحیح الترغیب والترهیب: 3593) 

8- عن أبی هریرة قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إن أوَّلَ ما یُحاسَب به العبدُ یومَ القیامة أن یُقال له: ألم أُصِحَّ لکَ جسمکَ، وأروِکَ من الماءِ البارِدِ؟".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: اولین چیزی که از بنده در روز قیامت پرسیده خواهد شد (این است) که به او گفته خواهد شد: آیا برایت جسمت را سالم نگرداندم و ترا از آب سرد سیراب نگرداندم؟

(روایت:  ترمذی، ابن حبان، وحاکم، السلسلة الصحیحة: 539) 

9- عن عمران بن حُصین قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم :" إنَّ الله إذا أنعم على عبدٍ نعمةً، یُحِبُّ أن یرى أثرَ نعمتِه على عبدِه "

از عمران بن حصین رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هماناهرگاه که الله؛ بنده ای را از نعمتی بهرمند می کند دوست دارد که آثار آن نعمت را بربنده اش به بیند.

(روایت: ابن سعد، وطحاوی در المشکل، بیهقی در الشعب، السلسلة الصحیحة: 1290) 

10- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الله عزوجل إذا أنعمَ على عبدٍ نعمةً؛ یُحبُّ أن یرى أثرَ النعمةِ علیه، ویَکرهُ البؤسَ والتَّباؤس، ویبغَضُ السَّائِلَ الملحفَ، ویُحبُّ الحیی العفیف المتعفِّف ".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هماناهرگاه که الله عزوجل؛ بنده ای را از نعمتی بهرمند می کند دوست دارد که آثار آن نعمت را بربنده اش به بیند ویأس و نامیدی را ناپسند می داردوگدائی که در گدائی زیاد پافشاری می کند را ناپسند می دارد وفرد باحیاء ،عفیف وپاکدامن را دوست می دارد.

(روایت : بیهقی در الشعب ، السلسلة الصحیحة: 1320) 

 11- عن سهل بن حُنَیْف، عن أبیه، عن جدِّه، عن النبی صلی الله علیه و آله وسلم قال:"لا تُشَدِّدوا على أنفُسِکم؛ فإنَّما هلَکَ من قبلَکم بتشدِیدِهم على أنفُسِهم، وستجدونَ بقایاهم فی الصوامع والدِّیارات ".

جد سهیل رضی الله عنه روایت نموده که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (در عمل به احکام شرعی) بر خودتان سخت گیری نکنید؛زیرا کسانی که پیش از شما بودند با همین سختگیری ها برخودشان هلاک گشته اند که بقایای آنان را درکلیساها وخانقاها می بینید.

(روایت : بخاری در التاریخ، السلسلة الصحیحة: 3124) 

12- عن حذیفة قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" لا ینبغی لمؤمنٍ أنْ یُذِلَّ نفْسَهُ "، قالوا: وکیف یذلُّ نفْسَهُ قال:" یتعرَّض من البلاء لما لا یُطِیق ".

حذیفه رضی الله عنه فرمودند: که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: برای مسلمان واقعی مناسب نیست که خودش را ذلیل و خوار نماید(صحابه رضی الله عنهم) گفتند: چگونه انسان خودش را ذلیل می گرداند؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: خودش را برمشکلات وبلاهای پیش و عرضه می کند که توان برداشت آنها را ندارد.

(روایت:صحیح سنن ابن ماجه: 3243) 

13- عن عبادَة بن الصَّامت، أنَّ رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم قضى أن:" لا ضَرَرَ ولا ضِرارَ ".

عباده بن صامت رضی الله عنه فرموده رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فیصله نمودند: نه ضرر رساند به خود و نه هم ضرر رساندن به دیگران (در اسلام مجاز) نیست (و وجودی ندارد).

(روایت: صحیح سنن ابن ماجه: 1895) 

14- عن أبی صِرْمَة، عن رسولِ الله صلی الله علیه و آله وسلم قال:" من ضارَّ أضرَّ اللهُ به، ومن شَاقَّ شقَّ اللهُ علیه ".

ابوصرمه رضی الله عنه فرمودند :رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هر کس بر خود و یا دیگری ضرری را عاید نماید، الله (نتایج و عواقب)این ضرر را بر خودش برخواهد گرداند و هر کس بر خود و یا دیگری سخت گیری کند، الله (نتایج و عواقب)این سخت گیری را بر خود او عاید خواهد نمود.

(روایت: صحیح سنن ابن ماجه: 1897)

حقوقی که یک مسلمان بر مسلمان دیگر دارد

برهر مسلمانی ضروری است که حق برادر دینی و ایمانیش را رعایت کند برای بهتر فهمیدن حقوق برادر دینی خویش به احادیث زیر توجه فرمایید:

1- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" للمؤمِن على المؤمن ستُّ خِصالٍ: یعودُه إذا مرضَ، ویشهَدُه إذا مات، ویُجیبُه إذا دعاه، ویُسلِّم علیه إذا لقیَه، ویُشمِّتُه إذا عطَسَ، ویَنصحَ له إذا غاب أو شَهِد ".

ازابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: یک مسلمان بر مسلمان دیگر شش حق دارد:1-هرگاه مریض شد به عیادت و بیمار پرسیش برود. 2- و هرگاه مرد در جنازه و کفن و دفنش حاضر شود و شرکت کند.3-هرگاه او را دعوت نمود اجابت کند. 4- و هرگاه با او ملاقات نمود بر او سلام کند. 5- و هرگاه عطسه زد پاسخش دهد 6- و چه موجود بود و چه غائب؛ در هر دو صورت خیر خواهش باشد.

(روایت : مسلم، نسائی، وابو داود).

 

2- عن البراء بن عازِبٍ قال:" أمرَنا رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم بسبعٍ:أمرنا بعیادةِ المریضِ، واتباعِ الجنائزِ، وتَشمیتِ العاطِس، وإبرارِ القسَمِ أو المُقْسِمِ، ونصْرِ المظلومِ، وإجابةِ الدَّاعی، وإفشاءِ السَّلامِ .. ".

براءبن عازب رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به ما هفت دستور دادند:به ما دستور داده اند: 1- رفتن به احوال پرسی و عیادت بیمار، 2- و همراه با جنازه رفتن 3- و جواب عطسه زننده را دادن 4- و قسم ویا قسم خورنده را نگذاشتن که حانث شود 5- ومظلوم را یاری کردن 6- و دعوت را اجابت نمودن 7- و سلام را پخش و نشر نمودن.

( روایت : بخاری و مسلم)

 

3- عن أسماء بنت یزید، قالت: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" من ذَبَّ عن عِرضِ أخیه بالغَیبَة، کان حقاً على الله أن یعتِقَهُ من النَّار".

از اسماء بنت یزید رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هر کس در غیاب و نبود برادر (دینیش) از آبروی او دفاع کند، حق است برالله (که در روز قیامت) اورا از آتش (جهنم ) آزاد گرداند.

 

(روایت: احمد، وطبرانی، صحیح الجامع: 6240)

 

4- عن أبی الدرداء، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" مَن ردَّ عن عِرضِ أخیه، ردَّ اللهُ عن وجهِه النارَ یومَ القیامةِ ".

از ابودرداء رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هر کس (عیبی را) از آبروی برادر (دینیش) دور کند (و از آبروی او دفاع کند) الله در روز قیامت آتش (جهنم ) را از چهره اش دور خواهد نمود.

 

(روایت: أحمد، وترمذی، صحیح الجامع: 6262)

 

5- عن أبی هریرة، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" المؤمنُ مرآةُ المؤمنِ، والمؤمنُ أخو المؤمِن، یکفُّ علیه ضَیعَتَهُ، ویحوطُه من ورائه ".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: مسلمان واقعی آیینه مسلمان واقعی است و مسلمان حقیقی برادر مسلمان حقیقی است، جلو گیری می کند از او آنچه باعث ضایع و نابود شدن رزق وزندگیش گردد و در نبودو غیابش (مال ، خانواده وعزتش را) محافظت می کند.

(روایت: صحیح سنن أبی داود: 4110)

 

6- عن تمیم الداری، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الدینَ النَّصیحةُ، إنَّ الدینَ النصیحةُ، إنَّ الدینَ النَّصیحةُ "، قالوا: لمن یا رسولَ الله؟ قال:" لله، وکتابِه، ورسولِه، وأئمَّةِ المؤمنین وعامَّتهِم، وأئِمَّةِ المسلمین وعامَّتِهم "

از تمیم داری رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا دین خیرخواهی است، همانا دین خیرخواهی است، همانا دین خیرخواهی است، (صحابه عرض) نمودند: برای چه کسی ای رسول الله؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: برای الله و کتابش (قرآن) و پیامبرش(محمّد صلی الله علیه و آله وسلم) و برای رهبران مسلمانان و برای عموم مسلمانان، و برای رهبران مسلمانان و برای عموم مسلمانان (این دین خیرخواهی است).

(روایت:  مسلم، نسائی، وابو داود، صحیح سنن أبی داود: 4135)

 

7- عن أنس، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" انصُرْ أخاکَ ظالماً أو مظلوماً "، فقال رجلٌ: یا رسول الله أنصُرهُ مظلوماً، فکیف أنصره ظالماً؟ قال:" تمنعُه من الظُّلمِ، فَذاکَ نَصرُکَ إیَّاه .

 از انس رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: برادرت را یاری خواه ظالم باشد و یا مظلوم فردی از گفت: ای رسول الله(صلی الله علیه و آله وسلم) من برادرم زمانی که مظلوم است یاری می کنم ولی چگونه یاریش کنم زمانی که ظالم است ؟! رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: او را از ظلم نمودن منع و جلو گیری کن این یاری نمودن تو برای او می باشد.

(روایت : بخاری و مسلم)

 

8- عن أنس، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" والذی نفسی بیده لا یؤمنُ عبدٌ حتى یُحبَّ لأخیه ما یحبُّ لنفسِه " .

از انس رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: سوگند به ذاتی که جانم در دست اوست مسلمان واقعی نمی گردد فرد تا زمانی که دوست بدارد برای برادر(دینی خویش) هر آنچه از خیر و خوبی برای خودش دوست می دارد.

(روایت : بخاری و مسلم)

 

9- عن أنس، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:"  مَنْ نصَرَ أخاهُ بالغیبِ نصَرَهُ اللهُ فی الدنیا والآخرة ".

از انس رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هرکس برادر دینی خویش را در زمان نبود و در غیاب او، او را یاری نماید، الله متعال در دنیا و آخرت او را یاری خواهد نمود.

(روایت : بیهقی در الشعب، السلسلة الصحیحة: 1217)

 

10- عن سهل بن سعد، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:" المؤمنُ من أهلِ الإیمان بمنزلة الرأسِ من الجسد، یألَمُ المؤمنُ لما یُصیبُ أهلَ الإیمان، کما یألَمُ الرأسُ لما یصیبُ الجسدَ "

ازسهل بن سعد رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: جایگاه هر مسلمان واقعی برای سایر اهل ایمان جایگاه سر از بقیه جسم را دارد، مسلمان واقعی از بلایا و مصیبتهای که بر اهل ایمان می آید ناراحت ورنجیده می گردد همانگونه که هر مشکلی بر بقیه جسم می آید سر را درد می گیرد.

 

(روایت: احمد، صحیح الجامع: 6659)

 

11- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" أفضلُ الأعمالِ أن تُدخِلَ على أخیکَ المؤمن سروراً، أو تقضی عنه دیناً، أو تُطعمَهُ خُبزاً ".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (از) بهترین کارها این است که بر برادرمسلمانت شادی بیاوری، یا قرض او را پرداخت نمائی و (یا) اینکه به او (غذا بدهی) و نان بخورانی .

 

(روایت: صحیح الجامع: 1096) 

     

12- قال النبیِّ صلی الله علیه و آله وسلم :" من أفضلِ الأعمالِ إدخالُ السرورِ على المؤمنِ؛ تقضی عنه دیناً، تقضی له حاجةً، تنفِّسَ له کُربةً ".

پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: از بهترین کارها شادی را برمسلمانی آوردن است؛ بدین منوال که قرض اورا پرداخت نمائی و (یا) اینکه حاجتش را برآورده کنی و (یا) اینکه سختیش را دورنمائی.

 

(روایت: بیهقی در شعب الإیمان، السلسلة الصحیحة: 2291)

 

13- عن المِقدام بن مَعدی کَرِب، قال: قال النبیُّ صلی الله علیه و آله وسلم:" إذا أحبَّ أحدُکُم أخاه، فلیُعلِمه أنه أحبَّه ".

از مقدام بن معدی کرب رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرموند: هرگاه یکی از شما برادر دینیتان را دوست می دارید پس باید که او را خبر دار نماید که او را دوست می دارد.

(روایت : أبو داود، ترمذی، وحاکم، صحیح الأدب المفرد: 421)

 

14- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" لا یحلُّ لمسلمٍ أن یهجرَ أخاهُ فوقَ ثلاثٍ؛ فمن هجرَ فوقَ ثلاثٍ فمات، دخلَ النار ".

ازابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: حلال نیست برای مسلمانی که از برادر(دینی) خویش بیشتر از سه روز قهر باشد؛ لذا هر کس بیشتر از سه روز قهر بود و مرد، به آتش (جهنم) خواهد رفت.

 

(روایت : صحیح سنن أبی داود: 4106)

 

15- عن أبی خِراش السُّلَمی، أنه سمع رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم یقول:" من هَجرَ أخاه سنةً، فهو کسفکِ دمِه ".

ازابوخراش سلمی رضی الله عنه روایت است که ایشان از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شنیدند که می فرمایند: هر کس یکسال با برادر(دینی)خویش قهر باشد (ازنظر گناه این قهری) همانند ریختن خون او (وکشتن او) است .

 

(روایت: صحیح الأدب المفرد: 313. صحیح سنن أبی داود: 4105)

 

16- عن عبد الله بن مسعود قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" لو أنَّ رجُلین دخلا فی الإسلامِ فاهتَجَرَا؛ لکانَ أحدُهما خارجاً من الإسلام حتى یرجعَ؛ یعنی الظالم ".

ازعبد الله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: اگر دو نفر در اسلام داخل شوند و سپس از یکدیگر قهر نمایند قطعا یکی از آن دو از اسلام خارج و بیرون گشته است تا اینکه ظالم و(گنه کار) برگردد (وآشتی نماید)

(روایت: بزار در مسندش، السلسلة الصحیحة: 3294)

 

17- عن أنس بن مالک، أن النبَّی صلی الله علیه و آله وسلم قال:" لا تَباغَضُوا، ولا تحاسَدُوا، ولا تدابَرُوا، وکونوا عباد الله إخواناً، ولا یحلُّ لمسلمٍ أن یهجرَ أخاه فوقَ ثلاثِ لیالٍ ".

از انس بن مالک رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: با یکدیگر بغض و کینه ننمایید و با یکدیگر حسادت ننمایید و با بایکدیگر قهر و پشت نگردانید (بلکه) بندگان الله و برادر باشید و حلال و مجاز نیست برای مسلمانی که از برادر مسلمانش بیشتر از سه شبانه روز قهر باشد.

(روایت : بخاری و مسلم)

 

18- عن أبی برزة الأسلمی، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" یا معشَرَ من آمنَ بلسانه ولم یدخُلِ الإیمانُ قلبَهُ، لا تغتابوا المسلمینَ، ولا تتبعوا عوراتِهم؛ فإنه من اتَّبع عوراتِهم یتَّبِعُ اللهُ عورتَه، ومن یتبعِ اللهُ عورَتَه یفضَحْهُ اللهُ فی بیتهِ ".

ابوبرزه اسلمی رضی الله عنه روایت نموده که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: ای گروهی که با زبانش ایمان آورده و ایمان در دلش داخل نگشته است، مسلمانان را غیبت ننمایید، و دنبال عورات و چیزهای مخفی آنها نگردید زیرا هر کس دنبال چیزهای مخفی آنها باشد الله نیز دنبال چیزهای مخفی او خواهد شد و هر کس که الله دنبال چیزهای مخفی او باشد او را در درون خانه اش رسوا خواهد نمود.

(روایت: صحیح سنن أبی داود: 4083)

 

19- عن أبی هریرة، عن النبیِّ صلی الله علیه و آله وسلم قال:" والذی نفسی بیده لا تدخلوا الجنَّةَ حتى تُسْلِموا، ولا تُسْلِموا حتى تحابُّوا، وافشوا السلامَ تحابُّوا، وإیاکُم والبُغضَةَ؛ فإنها هی الحالقة، لا أقولُ لکم: تحلقُ الشَّعرَ، ولکن تحلق الدینَ "

ابوهریره رضی الله عنه روایت نموده که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: سوگند به ذاتی که جانم در دست اوست به بهشت نخواهی رفت تا اینکه مسلمان گردید و مسلمان نمی گردید تا اینکه با یکدیگر دوستی نمایید، سلام را پخش و منتشر کنید با یکدیگر دوست خواهی گشت، و از بغض و کینه بر حذر و دور باشید زیرا او تراشنده است من نمی گویم که مو را می تراشد بلکه دین را می تراشد.

 (روایت: صحیح الأدب المفرد: 197) 

 

20- عن أبی هریرة، قال: قال رسول الله پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم:" لا تدخلوا الجنَّةَ حتى تُؤمنوا، ولا تُؤمنوا حتى تَحابُّوا، ألا أدلُّکُم على شیءٍ إذا فعلتموه تحاببتُم؟ أفْشُوا السلامَ بینکُم "

ابوهریره رضی الله عنه روایت نموده که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: به بهشت نخواهی رفت تا اینکه ایمان بیاورید و ایمان (واقعی و کامل) نمی آورید تا اینکه با یکدیگر دوستی نمایید، آیا شما بر (کاری و) چیزی راهنمائی نکنم که چون آن را انجام دهید با یکدیگر دوست گردید؟ سلام را در میانتان پخش و منتشر کنید.

(روایت : مسلم)

21- عن ابن عمر، أن رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم قال:" المسلمُ أخو المسلمِ لا یَظلِمهُ ولا یُسْلِمه، ومن کان فی حاجةِ أخیه، کان اللهُ فی حاجته، ومن فرَّج عن مسلمٍٍ کُربةً فرَّجَ اللهُ عنه کُربةً من کُرَبِ یومِ القیامة، ومن سَترَ مُسلماً سَترهُ اللهُ یومَ القیامة ".

ابن عمررضی الله عنه روایت نموده که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: مسلمان برادر مسلمان است نه به او ظلم می نماید و نه هم او را تسلیم ظلم وظالم می نماید، و هر کس در تلاش حل نیازهای برادر(دینی خویش) باشد الله نیازهای او را برآورده می کند و هرکس از مسلمانی سختی و مشکلی را گشاده و دور بدارد الله مشکل و سختی از مشکلات و سختیهای روز قیامت را دور خواهد نمود و هر کس عیب مسلمانی را بپوشد؛ الله در روز قیامت (عیوبش را) خواهد پوشید.

(روایت : متفق علیه).