مدرسه دینی دارالسنة زرآباد چابهار

مدرسه دینی که شهید دکتر احمد سیاد رحمه الله آن را تأسیس نموده است.

مدرسه دینی دارالسنة زرآباد چابهار

مدرسه دینی که شهید دکتر احمد سیاد رحمه الله آن را تأسیس نموده است.

هرگاه قصد کاری نمودی پس استخاره کن

دعای استخاره:

 

 « اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَخِیرُکَ بِعِلْمِکَ وَأَسْتَقْدِرُکَ بِقُدْرَتِکَ وَأَسْأَلُکَ مِنْ فَضْلِکَ الْعَظِیمِ فَإِنَّکَ تَقْدِرُ وَلَا أَقْدِرُ وَتَعْلَمُ وَلَا أَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلَّامُ الْغُیُوبِ اللَّهُمَّ إِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الْأَمْرَ خَیْرٌ لِی فِی دِینِی وَمَعَاشِی وَعَاقِبَةِ أَمْرِی (عَاجِلِ أَمْرِی وَآجِلِهِ) فَاقْدُرْهُ لِی وَیَسِّرْهُ لِی ثُمَّ بَارِکْ لِی فِیهِ وَإِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الْأَمْرَ شَرٌّ لِی فِی دِینِی وَمَعَاشِی وَعَاقِبَةِ أَمْرِی (عَاجِلِ أَمْرِی وَآجِلِهِ) فَاصْرِفْهُ عَنِّی وَاصْرِفْنِی عَنْهُ وَاقْدُرْ لِیَ الْخَیْرَ حَیْثُ کَانَ ثُمَّ أَرْضِنِی (رضِّنِیِ بِه) »  

( بخاری رقم1166)

 

از جابررضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم استخاره را به ما همانند سوره‎ای از قرآن یاد می‎دادند و می فرمودند: هر فردی که قصد کاری نماید دو رکعت نماز سنت اداء کند و بعد از آن این دعا را بخواند: « اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَخِیرُکَ بِعِلْمِکَ …»

بار الها به وسیله علمت از تو طلب خیر میکنم و بوسیله قدرتت از تو توانایی میخواهم و از تو فضل و بزرگیات را میطلبم. زیرا تو توانایی و من توانایی ندارم، و تو میدانی و من نمیدانم و تو به امورات غیب و پنهانی آگاه هستی. الها! اگر می دانی این کار در دین و در امور زندگی و در سرانجام کارم چه در دنیا و چه در آخرت برایم نیکو است آن را برایم مقدر و آسان کرده و در آن برایم برکت قرار ده  و اگر می‎دانی این کار در دین و در امور زندگی و در سرانجام کارم چه در دنیا و چه در آخرت باعث شر و بدی است آن را از من دور فرما و مرا از از آن دور نما و خیر و نیکویی را هر کجا باشد برایم مقدر نموده و سپس مرا راضی و خشنود بگردان.

ترس از شرک

دعای نجات از شرک

 

عن ابی بکر رضی الله تعالی عنه عن النبی  صلی الله علیه وآله و سلم قال:الشرک فیکم أخفى من دبیب النمل و سأدلک على شیء إذا فعلته أذهب عنک صغار الشرک و کباره تقول

« اَللَّهمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ أَن أُشرِکَ بِکَ وَ أَنَا أَعلَمُ وَ أَستَغفِرُکَ لِمَا لا أَعلَمُ »

از ابوبکر رضی الله تعالی عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم فرمودند:شرک نزد شما از راه رفتن مورچه هم مخفی تر است و شما را به چیزی راهنمایی می کنم که هرگاه آن را انجام دادی تو را از شرک کوچک و بزرگ نجات می‌دهد. بگو...

« اَللَّهمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ أَن أُشرِکَ بِکَ وَ أَنَا أَعلَمُ وَ أَستَغفِرُکَ لِمَا لا أَعلَمُ »

   صحیح الجامع الصغیر رقم /6044  و مسند احمد  رقم /19622

چند پرسش و پاسخ مهــــــــــــــــم عقیدتی

1- عقیده چیست؟

عقیده یعنی هرآن چه که یک انسان به آن باور دارد و بطور قطع ویقین آن را پذیرفته است.

2 - عقیده برچند نوع اند؟

عقیده بر دو نوع است :

1 - عقیده صحیح و درست که به آن عقیده اسلامی نیز می گویند .

2 - عقیده غلط و نادرست که به آن عقیده غیراسلامی نیز گفته می شود.

3 - عقیده اسلامی کدام است ؟

هرعقیده ای که ازآیات قرآنی واز احادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گرفته شده وبا فهم و برداشت صحابه رضی الله عنهم برابری داشته باشد آن عقیده اسلامی وصحیح و درست است.

4 - عقیده غیر اسلامی چیست؟

هر عقیده ای که ازآیات قرآن و احادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گرفته نشده باشد ویا با فهم و برداشت صحابه رضی الله عنهم برابری نداشته باشد. ویا اینکه با قرآن واحادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم مخالف باشد، آن عقیده غیر اسلامی وفاسد وغلط می باشد.

5 - عقیده اسلامی از کجا گرفته می شود ؟

عقیده اسلامی ازآیات قرآنی واحادیث صحیح رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گرفته می شود.

6 - چه گونه عقائدمان را درست ویا نگه داری کنیم ؟

1- قلب را ازعقائد نادرست خالی نمائیم .

2 - قلب را با عقائد درست بر گرفته از قرآن واحادیث صحیح که با فهم صحابه رضی الله عنهم برابری دارد پرنمائیم .

3 - با استقامت بر عقائد درست وپرهیز از عقائد باطل ،عقائدمان را نگه داری کنیم.

7 - مسائل بنیادین عقائد اسلامی را نام ببرید؟

مسائل بنیادین عقائد اسلامی شش اند:

(1) ایمان به الله مهربان .

(2) ایمان به فرشتگان .

(3) ایمان به کتابهای الهی .

(4) ایمان به پیامبران الهی .

(5) ایمان به روز قیامت .

(6) ایمان به خوب و بد تقدیر.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَمَنْ یَکْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا (136) (سوره نساء)

ای کسانی که ایمان آورده اید به الله و رسولش (محمد) و کتابی که (الله) بر رسولش نازل نموده(که همان قرآن باشد)  وبه کتابهائی که پیش از آن نازل شده ایمان بیاورید و هر کس به الله و فرشتگانش و کتابهایش و پیامبرانش و روزقیامت کفر ورزد قطعا بسیاردور گمراه شده است .

آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَیْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَقَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَکَ رَبَّنَا وَإِلَیْکَ الْمَصِیرُ (285) (سوره بقر)

رسول الله به کتابی که به سوی او نازل شده ایمان آورده است و تمام مسلمانان به الله و فرشتگانش و کتابهایش و پیامبرانش ایمان آورده اند (ومی گویند) ما در میان هیچ یک از پیمبران الله فرق قائل نیستیم واز قبل گفته اند: ما شنیدیم و پیروی نموده ایم پروردگار ما بخشش تو را خواهانیم و محل بازگشت به سوی تو است .

رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در باره ایمان فرمودند : أَنْ تُؤْمِنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَتُؤْمِنَ بِالْقَدَرِ خَیْرِهِ وَشَرِّهِ (مسلم حدیث 9)

یعنی : (ایمان این است) که به الله، فرشتگانش، کتابهایش، پیامبرانش و بروزقیامت ایمان بیاوری و به خوب و بد تقدیر (نیز) ایمان بیاوری .

 ودر روایتی دیگر فرموده اند : الْإِیمَانُ أَنْ تُؤْمِنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَبِلِقَائِهِ وَرُسُلِهِ وَتُؤْمِنَ بِالْبَعْثِ (بخاری 48)

یعنی : ایمان این است که به الله، فرشتگانش، کتابهایش، به دیدارش ، پیامبرانش و واینکه به بر انگیخته شدن بعد از مرگ ایمان بیاوری .

8- ایمان یعنی چه ؟

ایمان در لغت عربی به معنای یقین می آید ودر اصطلاح شریعت ایمان یعنی با زبان کلمه شهادتین را خواندن و با قلب ایمانیات را پذیرفتن وبه احکام و ارکان اسلام عمل نمودن.

9- آیا ایمان اضافه و کم می شود؟

بله ایمان با عمل نمودن به کارهای نیک اضافه  وقوی می گردد وبا ترک نیکیها و عمل به کارهای خلاف شرع ایمان کم وضعیف وحتی گاهی کاملا از بین می رود.

همانگونه که الله مهربان می فرماید: وَیَزْدَادَ الَّذِینَ آمَنُوا إِیمَانًا .... (31) (سوره مدثر).... وتا ایمان کسانى که ایمان آورده‏اند افزون گردد.

ودر جای دیگری از کتابش فرموده : هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَعَ إِیمَانِهِمْ .....(4) (سوره فتح ) یعنی : اوست آن کسی که در دلهاى مؤمنان آرامش را فرو فرستاد تا ایمانى بر ایمان خود بیفزایند .......

10- اسلام چه معنائی دارد؟

اسلام در لغت به معنای تسلیم شدن است و در اصطلاح شریعت یعنی بدون چون و چرا ظاهرا و باطنا تسلیم دستورات الله متعال و فرمایشات رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم شدن .

11- ارکان اسلام را نام ببرید؟

ارکان اسلام پنج اند:

1- گواهی دادن که بجز الله متعال دیگر معبود به حقی نیست و محمّد صلی الله علیه و آله وسلم  فرستاده الله است .

2 - برپا داشتن نماز.

3 - پرداخت زکات .

4 - روزه گرفتن رمضان .

5 - حج بیت الله .

در این باره رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند :  بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِیتَاءِ الزَّکَاةِ وَالْحَجِّ وَصَوْمِ رَمَضَانَ (بخاری حدیث 7)

یعنی اسلام بر پنج چیزبنا شده است : 1- گواهی دادن که بجز الله متعال دیگر معبود به حقی نیست و محمّد صلی الله علیه و آله وسلم  فرستاده الله است .

2 - برپا داشتن نماز.

3 - پرداخت زکات .

4 - حج بیت الله .

5 - روزه گرفتن رمضان .

12- ایمان به الله مهربان را توضیح دهید؟

یک مسلمان باید نسبت به الله مهربان به امور ذیل معتقد باشد:

 1- به ذات و وجود الله متعال.

2 - به اسماء وصفات الله.

3- به ربوبیت الله متعال.

4 - به اولوهیت الله متعال.

5 - به یکتا بودن الله متعال درذات ،افعال ،اسماء وصفاتش.

چنانکه الله مهربان فرموده است: قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿1﴾ (سوره اخلاص)

 بگوکه اومعبود به حق یکتا است.

13- توحید چیست؟

به یکتا و بی همتا دانستن الله متعال درذات ، صفات وافعال توحید گویند.

14- اقسام توحید را نام ببرید؟

توحید بر سه قسم است:

1 - توحید الوهیت.

2 - توحید ربوبیّت.

3 - توحید أسماء و صفات .

15- توحید الوهیت یعنی چه؟

 توحید الوهیت یعنی اینکه تمام اطاعتها و عبادتها مخصوص الله متعال است و فقط باید تنها او پرستش و عبادت شود.

الله مهربان در این باره می فرماید : إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ ﴿5﴾ (سوره حمد) یعنی فقط ترا عبادت می کنیم وفقط از تو کمک و مدد می خواهیم.

16- توحید ربوبیت به چه معناست؟

توحید ربوبیت یعنی اینکه فقط الله مهربان آفریدگار، روزی دهنده و چرخاننده کائنات و تمام مخلوقات است و در این امور کسی شریک و همتای او نیست .

الله مهربان می فرماید: الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿2﴾ (سوره حمد)

یعنی :  تمام ستایشهای از آن کسی است که پرودگار جهانیان است

إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ (58) (سوره ذاریات)

یعنی : همانا الله است که خود بسیارروزى دهنده ودارای نیرومند بسیاراستواری است .

همانگونه که می فرماید: إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ یُدَبِّرُ الْأَمْرَ ........ (3) (سوره یونس)

همانا پروردگار شما معبود به حقی است که آسمانها و زمین را در شش روزآفریده است و سپس بر عرش بالارفته  و کار [آفرینش] را تدبیر مى‏کند ......

17- توحید اسماء و صفات را توضیح دهید؟

توحید اسماء و صفات یعنی اینکه تمام نامها و صفاتی که در آیت قرآنی و احادیث صحیح نبوی صلی الله علیه و آله وسلم برای الله متعال بکار برد شده همه را بدون تأویل و بیان کیفیت قبول نمودن و الله متعال را در آنها یکتا و بی همتا دانستن .

وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی أَسْمَائِهِ سَیُجْزَوْنَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ (180) (سوره اعراف)

یعنی : والله دارای نامهاى نیک ترین است پس او را با آنها بخوانید و کسانى را که در مورد نامهاى او به کژى مى‏گرایند رها کنید بزودی به آنان سزا داده خواهند شد نسبت به آنچه که بودندانجام مى‏دادند .

آیا می دانی الله متعال چرا به تو مال و ثروت داده است؟

آیا می دانی چرا الله متعال به تو مال و ثروت داده است؟ و آیا می دانی که با این مالت چه باید بکنی؟ و آیا می دانی که مالت را در چه راهی و برای چه کسانی بایدخرج نمود؟ اگر پاسخ درست و صحیح اینها سوالات را می خواهی احادیث زیر را با دقت بخوان:

1- عن أبی واقد اللیثی، قال: کنا نأتی النبیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآله وسَلَّمَ  إذا أُنزِلَ علیه، فیُحدِّثنا، فقال لنا ذات یومٍ:" إنَّ الله عزّوجلّ قال:إنَّا أنزلنا المالَ لإقامِ الصلاةِ، وإیتاءِ الزَّکاةِ، ولو کان لابنِ آدمَ وادٍ من ذَهَبٍ لأحبَّ أن یکون إلیه ثَانٍ، ولو کان له وادیان لأحبَّ أن یکون إلیهما ثالثٌ، ولا یملأ جوفَ ابنَ آدم إلا التُّرابُ، ثم یتوبُ اللهُ على من تاب ".

ابوواقدلیثی رضی الله عنه می فرماید:ما بودیم که هر گاه برپیامبر صلی الله علیه و آله وسلم وحی نازل می شد به نزد ایشان می آمدیم ، سپس برای ما حدیث بیان می نمودند، روزی برای ما گفتند: همانا الله عزّوجلّ می فرماید: همانا ما مال را برای برپائی نماز و پرداخت زکات فروفرستاده ایم واگرفرزند آدم یک درّه ای از طلا داشته باشد قطعا او دوست دارد که درّه ای دیگری نیز با آن داشته باشد، واگردودرّه داشته باشد یقینا او دوست می دارد که درّه ای سومی نیز با آنها می داشت، ودر حالی که درون فرزند آدم را بجز خاک چیز دیگری پر نمی کند، سپس الله توبه ی کسی را می پذیرد که از گناه باز آمده و توبه کند.

(روایت: احمد، وطبرانی درالکبیر، السلسلة الصحیحة: 1639) 

2- عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الشِّخِّیرِقَالَ أَتَیْتُ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآله وسَلَّمَ وَهُوَ یَقْرَأُ (أَلْهَاکُمْ التَّکَاثُرُ) قَالَ یَقُولُ ابْنُ آدَمَ مَالِی مَالِی قَالَ وَهَلْ لَکَ یَا ابْنَ آدَمَ مِنْ مَالِکَ إِلَّا مَا أَکَلْتَ فَأَفْنَیْتَ أَوْ لَبِسْتَ فَأَبْلَیْتَ أَوْ تَصَدَّقْتَ فَأَمْضَیْتَ.

عبد الله بن شخّیر رضی الله عنه فرمودند: من به نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمدم و در حالی که ایشان سوره (أَلْهَاکُمْ التَّکَاثُرُ) تلاوت می نمود، (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم )فرمودند: فرزند آدم می گوید: مال من مال من. (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم )فرمودند:آیا (ای انسان) برایت از مال هست مگر آنچه را که خوردی و تمام نمودی و یا اینکه پوشیدی و کهنه کردی و یا اینکه صدقه دادی و (برای قیامتت قبلا) فرستادی.

(روایت :مسلم) 

3- عن أبی أمامة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" یا ابنَ آدمَ إن تَبذُلِ الفضلَ خیرٌ لک، وإن تُمْسِکْهُ شَرٌّ لک، ولا تُلامُ على کفَافٍ، وابدأ بمن تَعُول ".

از ابوامامه رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: ای فرزند آدم اگر از مالت (در راه الله)خرج کنی برایت بهتر است و اگر نگه داری و خرج نکنی برایت بد تر است، توبر اینکه بقدر کفایت مال نگه داری ملامت نخواهی شد (و در انفاق وخرج نمودن مال)از کسی که نیازمند به تواست و مخارجش برعهده تواست شروع کن.

(روایت: مسلم) 

4- عن عُقبة بن عامر، قال: قال رسولُ الله رصول الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الصدقةَ لتُطفئ عن أهلها حرَّ القبورِ، وإنما یَستظلُّ المؤمنُ یومَ القیامة فی ظلِّ صدَقتِه ".

عقبه بن عامر رضی الله عنه فرمودند:رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هماناصدقه دادن گرمای قبر را از صاحبش خاموش (و سرد)می گرداند، وقطعا مسلمان واقعی در قیامت در سایه صدقه اش، سایه می جوید.

(روایت:  طبرانی در المعجم الکبیر، السلسلة الصحیحة: 3484) 

5- عن أبی سعید الخدری، عن النبی صلی الله علیه و آله وسلم قال:" صَدَقةُ السرِّ تُطفِئُ غَضَبَ الربِّ ".

ابوسعید خدری رضی الله عنه فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: صدقه دادن مخفیانه و پنهانی (آتش) خشم پرودگار را خاموش می گرداند.

(روایت : طبرانی ، السلسلة الصحیحة: 1908) 

6- عن عبد الله بن عمرو قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" مَن قُتِلَ دونَ مالِه فهو شَهیدٌ ".

عبد الله بن عمرو رضی الله عنهما فرمودند:رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هر کس در دفاع از مالش کشته شود ، او شهید است .

(روایت بخاری و مسلم) 

7- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" قالَ اللهُ تعالى: أنفِقْ یا ابنَ آدمَ أُنفِق علیک ".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:الله متعال فرموده اند: ای فرزند آدم (در راه من) خرج کن ، من برتو خرج خواهم نمود (و به تو مال خواهم داد).

(روایت بخاری و مسلم) 

8- عن أبی سعید الخدری، عن رسولِ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الدُّنیا خَضِرَةٌ حُلْوَةٌ، وإنَّ اللهَ عزوجل مُستخلفَکُم فیها؛ لینظرَ کیف تعملون، فاتَّقوا الدُّنیا، واتقوا النِّساءَ، فإنَّ أوَّلَ فتنةِ بنی إسرائیل کانت فی النِّساءِ ".

از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا دنیا سبز و شیرین است و همانا الله عزوجل شما را در آن جانشین قرار دهنده است؛ تا اینکه نگاه کند که شما چه می کنید، پس از دنیا بر حذر باشید واز زنان برحذر باشید زیرا اولین فتنه در بنی اسرائیل در زنان بوده است.

)روایت: احمد، السلسلة الصحیحة: 911)

برادر و خواهر گرامی حد اقل حقوق خودت را رعایت کن

برادر و خواهردینی من؛ این دست،پا و سایراعضائی که الله مهربان به تو داده است همه اینها امانت اند در نزد تو، وروزی در باره اینها از تو پرسیده خواهد شد پس مواظب باش تا حقوق آنها را رعایت نمائی و برای فهمیدن حقوق جسم واعضایت به احادیث زیر توجه نمائید:

1- عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ : إِنَّ لِعَیْنِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِجَسَدِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِزَوْجَتِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِضَیْفِکَ عَلَیْکَ حَقًّا وَإِنَّ لِصَدِیقِکَ عَلَیْکَ حَقًّا .

عبدالله بن عمروبن عاص رضی الله عنهما فرمودند: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: همانا چشمت بر تو حقی دارد و همانا جسمت بر تو حقی دارد و قطعا خانمت بر تو حقی دارد و یقینا مهمانت بر تو حقی دارد و همانا دوستت بر تو حقی دارد .

(روایت: نسائی) 

2-عن أبی جحیفة وهب بن عبد الله رضی الله عنه قال: آخى النبی صلی الله علیه و آله وسلم بین سَلمان وأبی الدرداء، فزار سلمانُ أبا الدرداء، فرأى أمَّ الدرداء مُتبَذِّلَةً، فقال: ما شأنُکِ؟ قالت:أخوک أبو الدرداء لیس له حاجةً فی الدنیا، فجاء أبو الدرداء فصنع له طعاماً، فقال له: کل فإنی صائم قال: ما أنا بآکِلٍ حتى تأکلَ، فلما کان اللیلُ ذهبَ أبو الدرداءُ یقوم، فقال له: نمْ، فنام ثم ذهب یقومُ، فقال له: نمْ، فلما کان آخرُ اللیلِ قال سلمان: قم الآن، فصلَّیا جمیعاً، فقال له سلمان: إنَّ لربِّکَ علیک حقَّاً، وإنَّ لنفسِکَ علیکَ حقَّاً، ولأهلک علیک حقاً، فأعطِ کلَّ ذی حقٍّ حقه، فأتى النبیَّ صلی الله علیه و آله وسلم فذکر ذلک له، فقال النبیُّ صلی الله علیه و آله وسلم:" صَدَقَ سَلمان "

ابوجحیفه وهب بن عبد الله رضی الله عنه فرموده اند: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بین سلمان و ابودرداء (رضی الله عنهما) برادری برقرار نمودند،(روزی) سلمان به دیدار بینی و ملاقات ابودرداء رفت و دید که ام درداء (خانم ابودرداء) لباسی به تن دارد که علاقه شوهر را بیشتر وجزب نمی کند به او گفت:ترا چه شده است؟(ام درداء) گفت:برادرت ابودرداء نیاز به دنیا (وزنان آن)ندارد، ابودرداء آمد و برای سلمان غذا آمده نمود و به او گفت که به خورمن که روزهام (سلمان)گفت من تا تو نخوری نخواهم خورد، و چون شب فرارسید ابودرداء خواست برای قیام الیل و نماز شب بلند شود(سلمان) به او گفت: به خواب، و او خوابید و باز دوباره خواست بلند شود(سلمان) به او گفت به خواب و او خوابید،و چون آخر شب شد سلمان (به ابودرداء) گفت: حالا بلند شو،لذا هردو(سلمان و ابودرداء) بلند شدند و نماز شب خواندند سپس سلمان به (ابودرداء)گفت:همانا پروردگارت بر تو حقی دارد و قطعاجسمت بر تو حقی دارد و خانواده ات بر تو حقی دارد، پس هر حق هر صاحب حق را به او پرداخت و اداء نما، ابودرداء به نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمده و این جریان را برای ایشان یسان نمودند ،پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: سلمان راست گفته است.

(روایت: صحیح بخاری)

 

3-عن أنس رضی الله عنه قال:جاء ثلاثةُ رهطٍ إلى بیوتِ أزواجِ النبی صلی الله علیه و آله وسلم ، یَسألون عن عبادةِ النبی صلی الله علیه و آله وسلم ، فلما أُخبِروا کأنهم تَقَالُّوها، وقالوا: أین نحن من النبی صلی الله علیه و آله وسلم وقد غُفِر له ما تقدَّمَ من ذنبهِ وما تأخَّرَ، قال أحدهم: أمَّا أنا فأصلی اللیل أبداً، وقال الآخر:وأنا أصومُ الدَّهرَ أبداً ولا أُفْطِر، وقال الآخر:وأنا أعتزل النساء فلا أتزوج أبداً، فجاء رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم إلیهم فقال:"أنتم الذین قلتُم کذا وکذا؟!أمَا والله إنی لأخشاکُم لله وأتقاکُم له، لکنِّی أصومُ وأُفطِرُ وأُصلِّی وأَرقُد، وأتزوَّجُ النساءَ، فمَن رَغِبَ عن سُنَّتی فلیس منی "

انس رضی الله عنه فرمودند:سه نفربه خانه های زنان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمده اند و در باره روش واندازه عبادت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم پرسیدند:و چون زنان پیامبر آنان را (از روش و اندازه عبادت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم)خبر دارنمودند، گویا که آنان (این روش و اندازه عبادت را) کم دانستند و گفتند: ما کجا وپیامبر صلی الله علیه و آله وسلم کجا و در حالی که گناه پسین و پیشین ایشان بخشیده شده است، یکی از آنان گفت: من شب ها را (نمی خوابم و) تا آخر عمر نماز می خوانم و دیگری گفت: من تمام عمرم را روزه می گیرم و هر گز (روزی را روزه) نمی خورم .و سومی گفت: من از زنان دوری نموده وهرگز ازدواج نمی کنم، (خبر به رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم رسید) سپس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم به نزد ایشان آمدند و به آنها گفتند: آیا شماها چنین و چنان گفته اید؟!آگاه باشید که سوگند به الله که من از همه شما از الله بیشتر می ترسم و پرهیزگار تر هستم،ولی با این وجود(گاهی) روزه نفلی می گیریم(وگاهی روزها) روزخور هستم و(قسمتی) از شب را نماز می خوانم(وقسمت دیگری) را می خوابم وبا زنان ازدواج می کنم (این سنت من است) لذا هر کس از سنت من اعراض و روگردانی نماید او از (پیروان) من نیست .  

(روایت : صحیح بخاری و صحیح مسلم). 

4- عن ابن عباس رضی الله عنه  قال: بینما النبی صلی الله علیه و آله وسلم یخطُب إذا هو برجلٍ قائم فسأل عنه، فقالوا: أبو إسرائیل نذَرَ أن یقومَ فی الشمسِ ولایقْعُدَ ولا یستظِلَّ، ولا یتکلمَ ویصومَ، فقال النبی صلی الله علیه و آله وسلم:" مُروهُ فلیتکلَّم، ولیستظِلَّ ولیقعُد ولیتمَّ صومَهُ "

ابن عباس رضی الله عنه  فرمودند: در حالی که پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم سخنرانی می نمودند ناگهان مردی را دیدند که ایستاده است در باره ای ایشان پرسیدند که چرا ایستاده است (صحابه)گفتند:این ابواسرائیل است نذر نموده که در جلوی افتاد ایستاده وننشیند و در سایه هم نرود وبا کسی سخن (نیز)نگوید و روزه بگیرد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: به او دستور دهید که باید که سخن بگوید و به سایه برود و بنشیند ولی روزه اش را تکمیل کند و به اتمام برساند .

(روایت : بخاری) 

5- عن أنس رضی الله عنه أن النبیَّ صلی الله علیه و آله وسلم  رأى شَیخاً یُهادَى بین ابنیه، فقال:" ما بالُ هذا؟"، قالوا: نذرَ أن یمشی إلى بیتِ الله، قال:" إنَّ اللهَ تعالى عن تعذیبِ هذا نفسَهُ لغنی "، وأمرَهُ أن یرکب.

انس رضی الله عنه فرموده اند: همانا پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فردی را دیدند که بنا بر ضعیفی کج شده و در میان دو نفر که شانه هایش را گرفته اند پیاده راه می رود (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم)فرمودند:که این را چه شده است(وچرا به این حالت پیاده می رود)؟ (صحابه موجود در آنجا) فرمودند: این فرد نذر نموده که پیاده به خانه الله (برای ادای حج) برود. (رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: همانا الله متعال بی نیاز است از اینکه این فرد خودش با این روش(عبادت نمودن)عذاب بدهد و(سپس رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم)به او دستوردادند تا بر سواری سوار شود.

(روایت : بخاری و مسلم) 

6- عن أبی برزة، أن رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم قال:" لا تزولُ قدما عبدٍ یومَ القیامة حتى یُسأل عن أربعٍ: عن عُمُرِهِ فیمَ أفناهُ، وعن علمِه ماذا عمِل به، وعن مالِه من أین اکتسبَه وفِیمَ أنفَقَهُ، وعن جسمِه فِیمَ أبلاهُ ".

از ابوبرزه رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هرگز دو پای انسانی در قیامت از جا تکان نخواهد خورد تا اینکه از چهار چیز از او پرسیده شود: 1- از عمرش که در چه راهی فنا نموده است 2- و از علمش که چه قدر به آن عمل نموده است. 3- واز مالش که از کجا به دست آورده و در چه راهی خرچ نموده است4- واز جسمش که در چه راهی پوسیده نموده است.

(روایت: ترمذی ، صحیح الترغیب والترهیب: 3592

7- عن معاذ بن جبل قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" لن تزولَ قدما عبدٍ یومَ القیامةِ حتى یُسألَ عن أربعِ خِصالٍ: عن عمُرِه فیمَ أفناه، وعن شبابِه فیمَ أبلاه، وعن مالِه من أینَ اکتسبَهُ وفیمَ أنفقَه، وعن عِلمِه ماذا عَمِلَ فیه ".

از معاذ بن جبل رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هرگز دو پای انسانی در قیامت از جا تکان نخواهد خورد تا اینکه از چهار چیز از او پرسیده شود: 1- از عمرش که در چه راهی فنا نموده است 2- واز جوانیش که در چه راهی کهنه کرده است 3- واز مالش که از کجا به دست آورده و در چه راهی خرچ نموده است 4-و از علمش که چه قدر به آن عمل نموده است.

( صحیح الترغیب والترهیب: 3593) 

8- عن أبی هریرة قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إن أوَّلَ ما یُحاسَب به العبدُ یومَ القیامة أن یُقال له: ألم أُصِحَّ لکَ جسمکَ، وأروِکَ من الماءِ البارِدِ؟".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: اولین چیزی که از بنده در روز قیامت پرسیده خواهد شد (این است) که به او گفته خواهد شد: آیا برایت جسمت را سالم نگرداندم و ترا از آب سرد سیراب نگرداندم؟

(روایت:  ترمذی، ابن حبان، وحاکم، السلسلة الصحیحة: 539) 

9- عن عمران بن حُصین قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم :" إنَّ الله إذا أنعم على عبدٍ نعمةً، یُحِبُّ أن یرى أثرَ نعمتِه على عبدِه "

از عمران بن حصین رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: هماناهرگاه که الله؛ بنده ای را از نعمتی بهرمند می کند دوست دارد که آثار آن نعمت را بربنده اش به بیند.

(روایت: ابن سعد، وطحاوی در المشکل، بیهقی در الشعب، السلسلة الصحیحة: 1290) 

10- عن أبی هریرة، قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" إنَّ الله عزوجل إذا أنعمَ على عبدٍ نعمةً؛ یُحبُّ أن یرى أثرَ النعمةِ علیه، ویَکرهُ البؤسَ والتَّباؤس، ویبغَضُ السَّائِلَ الملحفَ، ویُحبُّ الحیی العفیف المتعفِّف ".

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هماناهرگاه که الله عزوجل؛ بنده ای را از نعمتی بهرمند می کند دوست دارد که آثار آن نعمت را بربنده اش به بیند ویأس و نامیدی را ناپسند می داردوگدائی که در گدائی زیاد پافشاری می کند را ناپسند می دارد وفرد باحیاء ،عفیف وپاکدامن را دوست می دارد.

(روایت : بیهقی در الشعب ، السلسلة الصحیحة: 1320) 

 11- عن سهل بن حُنَیْف، عن أبیه، عن جدِّه، عن النبی صلی الله علیه و آله وسلم قال:"لا تُشَدِّدوا على أنفُسِکم؛ فإنَّما هلَکَ من قبلَکم بتشدِیدِهم على أنفُسِهم، وستجدونَ بقایاهم فی الصوامع والدِّیارات ".

جد سهیل رضی الله عنه روایت نموده که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: (در عمل به احکام شرعی) بر خودتان سخت گیری نکنید؛زیرا کسانی که پیش از شما بودند با همین سختگیری ها برخودشان هلاک گشته اند که بقایای آنان را درکلیساها وخانقاها می بینید.

(روایت : بخاری در التاریخ، السلسلة الصحیحة: 3124) 

12- عن حذیفة قال: قال رسولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم:" لا ینبغی لمؤمنٍ أنْ یُذِلَّ نفْسَهُ "، قالوا: وکیف یذلُّ نفْسَهُ قال:" یتعرَّض من البلاء لما لا یُطِیق ".

حذیفه رضی الله عنه فرمودند: که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: برای مسلمان واقعی مناسب نیست که خودش را ذلیل و خوار نماید(صحابه رضی الله عنهم) گفتند: چگونه انسان خودش را ذلیل می گرداند؟ (رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: خودش را برمشکلات وبلاهای پیش و عرضه می کند که توان برداشت آنها را ندارد.

(روایت:صحیح سنن ابن ماجه: 3243) 

13- عن عبادَة بن الصَّامت، أنَّ رسولَ الله صلی الله علیه و آله وسلم قضى أن:" لا ضَرَرَ ولا ضِرارَ ".

عباده بن صامت رضی الله عنه فرموده رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فیصله نمودند: نه ضرر رساند به خود و نه هم ضرر رساندن به دیگران (در اسلام مجاز) نیست (و وجودی ندارد).

(روایت: صحیح سنن ابن ماجه: 1895) 

14- عن أبی صِرْمَة، عن رسولِ الله صلی الله علیه و آله وسلم قال:" من ضارَّ أضرَّ اللهُ به، ومن شَاقَّ شقَّ اللهُ علیه ".

ابوصرمه رضی الله عنه فرمودند :رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:هر کس بر خود و یا دیگری ضرری را عاید نماید، الله (نتایج و عواقب)این ضرر را بر خودش برخواهد گرداند و هر کس بر خود و یا دیگری سخت گیری کند، الله (نتایج و عواقب)این سخت گیری را بر خود او عاید خواهد نمود.

(روایت: صحیح سنن ابن ماجه: 1897)