بسم الله الرحمن الرحیم
ما انسانها بیهوده نیافریده شده ایم بلکه آفرینش ما برای هدفی بس والاست که الله متعال در قرآن کریم آن را بیان می دارد: (وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ)
( ما جن و انس را نیافریدیم جز برای عبادت خویش )
پس هدف از آفرینش ما عبادت وبندگی الله تعالی است. و برای عبادت خویش روش و برنامه ای قرار داد که آن را بوسیله پیامبرانی که مبعوث نمود برای ما فرستاد.
لذا در این مقوله ما بر شناخت خالق و آفریدگار خویش بحث می نماییم آن هم بر اساس آنچه که الله در کتاب خویش بیان داشته و یا فرستاده اش محمد- صلی الله علیه و آله و سلم- به ما آموخته است .
مهمترین موضوع شناخت الله تعالی است و توحید او را به جا بیاوریم:
توحید:
در لغت : مصدر است به معنای یکتا شمردن چیزی هنگامی که آن را یپانه بدانیم و قرار دهیم.
در اصطلاح شرع:
یکتا دانستن الله متعال در آنچه که مختص اوست در ربوبیت (رب و آفریدگار بودن)، الوهیت (معبود و شایسته عبادت بودن) و اسماء و صفات.
لذا توحید بر سه قسم است:
1-توحید ربوبیت
2- توحید الوهیت
3- توحید اسماء و صفات
که در آیه 65 سوره مریم آمده اند:
( رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا فَاعْبُدْهُ وَاصْطَبِرْ لِعِبَادَتِهِ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِیًّا )
ترجمه: (پروردگار آسمانها و زمین و آنچه در میان این دو است . پس تنها او را پرستش کن ، و بر عبادت او بر دوام و شکیبا باش . مگر شبیه و همانندی برای الله پیدا خواهی کرد)
قسم اول: توحید ربوبیت:
یگانه دانستن الله در خلقت، پادشاهی، تدبیر و گرداندن امور.
یکتا بودن در خلقت:انسان باید معتقد باشد که هیچ خالق و بوجودآورنده ای نیستمگر الله یگانه چنانکه می فرماید:
(أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالأَمْرُ ) اعراف/54
(آگاه باشید که تنها او می آفریند و تنها او فرمان می دهد )
این آیه حصر بودن را می رساند زیرا در کلام عرب تقدیم آنچه که باید تاخیر شود حصر بودن را می رساند.
و درجای دیگر می فرماید:
(هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَیْرُ اللَّهِ یَرْزُقُکُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ) فاطر/3
(آیا جز الله ، آفریننده ای وجود دارد که شما را از آسمان و زمین روزی برساند )
این آیه مختص بودن خلقت برای الله تعالی را می رساند زیرا استفهام در آن به معنی تحدی است .
نکته:
اما آنچه که اثبات خالق غیر از الله آمده است مانند: الله تعالی می فرماید:
(فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ ) مومنون /14
(والا مقام و مبارک است الله که بهترینِ اندازه گیرندگان و سازندگان است)
و یا مانند فرموده رسول الله - صلی الله علیه و آله و سلم- در مورد تصویرگران هنگامی که به آنها گفته می شود می فرماید:
(أَحْیُوا مَا خَلَقْتُمْ) (بخاری و مسلم)
( زنده گردانید آنچه را که خلق کرده اید)
این ها خلقت حقیقی و بوجود آورنده از عدم نیست، بلکه برگرداندن چیزی از حالتی به حالت دیگر است و نیز فرگیر و شامل نیست بلکه محصور به آنچه که برای انسان ممکن است می باشد و نیز در دایره ای تنگ محصور است پس منافی قول ما (تنها دانستن الله در خلقت) نمی باشد.
ادامه دارد ... .